16 lutego 2015

Jak się zachować w razie lawiny?

W lutym 2015 w Karkonoszach zeszła największa lawina od 1968 roku. Zagrożenie dotyczy nie tylko najwyższych Tatrzańskich szczytów, ale większości gór. Czy wiesz, jak się zachować w razie niebezpieczeństwa?

 

Przed wyruszeniem upewnij się, czy warunki w górach pozwalają Ci na bezpieczne wejście. Nawet jeśli jesteś dobrze przygotowany, lawina to śmiertelne niebezpieczeństwo. Jeśli brak Ci doświadczenia, a stopień zagrożenia lawinowego jest większy niż 1, być może najlepszym rozwiązanie będzie odpuszczenie samodzielnego wyjścia w wysokie góry. Więcej informacji znajdziesz na tej stronie internetowej.

​Przygotowanie do wyjścia w góry

Często, by zeszła lawina, wystarczy impuls, przejazd narciarza, przejście turysty lub wiatr, który powoduje, że pokrywa śnieżna pęka. W krytycznym miejscu działa kilka czynników: grubość warstwy śniegu, nachylenie stoku, warunki atmosferyczne. Gdy idziesz w góry zimą, musisz zdobyć wiedzę jak ocenić ryzyko lawinowe i nigdy nie lekceważyć komunikatów o zagrożeniu. Zawsze bierz ze sobą odpowiedni sprzęt: detektor, łopatkę i sondę. Detektor lawinowy to urządzenie elektroniczne służące do szybkiego lokalizowania zasypanych pod śniegiem turystów. Może on pracować w trybie nadawania lub odbioru, tzn. umożliwia również poszukiwanie. Nie musisz go kupować, możesz wypożyczyć w wypożyczalniach sprzętu górskiego za kilkadziesiąt złotych. Od tego sprzętu zależy Twoje życie. Najlepiej wybierz się na szlak z doświadczonym przewodnikiem, a na pewno nie idź sam! 

Dajemy radę: Włącz detektor lawinowy przed rozpoczęciem wycieczki. Cały czas musi być w trybie „send”. Gdy schodzi lawina, nie masz na nic czasu. Przed wyjściem w góry, sprawdź, czy wszystkie detektory są sprawne. Podczas wędrówki cały czas bądź uważny. Zawróć, gdy czujesz, że jest niebezpiecznie. Wybieraj granie i tzw. grzędy, unikaj żlebów i pól śnieżnych. Gdy podchodzisz na teren zagrożony lawiną, zachowaj odstępy między uczestnikami. Wyjmij ręce z uchwytów kijków i rozepnij pasek plecaka. W razie niebezpieczeństwa błyskawicznie go zdejmiesz. 

Gdy schodzi lawina

Ratowanie poszkodowanych w lawinie to wyścig z czasem. Od momentu zasypania, powietrza wystarczy Ci maksymalnie na kilkanaście minut. Największe szanse na udzielenie pomocy mają uczestnicy wycieczki lub osoby znajdujące się w pobliżu.

Jeśli znajdziesz się w lawinie, nie zatrzymuj się. Poruszaj się stale, tak jakbyś brodził w głębokiej, rwącej wodzie. Stawiaj szerokie kroki z rękoma rozłożonymi na bok. Staraj się utrzymać na powierzchni. Pozbądź się zbędnego sprzętu: nart, kijków, deski snowboardowej, plecaka, chyba że masz plecak wypornościowy ABS. To specjalistyczny sprzęt lawinowy, który warto zabrać w góry. Plecak zwiększa o 90 proc. szanse na to, że pozostaniesz na powierzchni lawiniska. Tworzy nad Tobą poduszkę, oponę, która Cię utrzymuje. Jest to jednak bardzo drogi sprzęt. Pomyśl o zakupie, gdy często jeździsz na nartach poza wyznaczonymi trasami. 

​Co robić po zatrzymaniu się lawiny?

Gdy lawina ustanie, zamknij usta i ułóż ręce przed twarzą. W ten sposób utworzysz sobie przestrzeń na powietrze.

Śnieg, w którym się znalazłeś, jest bardzo ciężki, 100 m sześciennych waży ok. 25 ton. Nie jesteś bez szans, gdy cały czas próbujesz się poruszać, tak jak w momencie schodzenia lawiny. Musisz walczyć o przestrzeń. Postaraj się mocno kopnąć nogami i jak najsilniej poruszyć rękoma. Jeżeli będziesz płytko zasypany, masz szansę na przebicie się do powierzchni lawiniska. 

Gdy jesteś świadkiem zejścia lawiny

Zapamiętaj miejsce, w którym ostatni raz widziałeś osobę porwaną przez lawinę. Staraj się też pamiętać, po jakim torze zeszła lawina. Natychmiast zawiadom ratowników. Telefon ratunkowy w górach to 601 100 300 lub 985. Podaj miejsce zdarzenia, ile osób zasypało oraz jakie są warunki atmosferyczne. Przystąp do akcji ratunkowej, zachowaj ostrożność, by nie spowodować kolejnej lawiny.

Przełącz detektor na tryb „search”, uważnie obserwuj teren. Gdy detektor wskaże miejsce zasypanego, użyj sondy. Rób to spiralnie, prostopadle do powierzchni lawiniska. Zachowuj 25-centymetrowe odległości między nakłuciami. Gdy trafisz na zasypanego, pozostaw sondę w tym miejscu! Pamiętaj o jego poduszce powietrznej. Postępuj tak, by jej nie zasypać. Najlepiej słuchaj się osoby doświadczonej, która pokieruje akcją.

Jeśli często wędrujesz zimą po górach lub jeździsz na nartach, warto wziąć udział w szkoleniu lawinowym. Więcej informacji znajdziesz na tej stronie internetowej.

Źródła

Bezpieczny powrót – ubezpieczenie dla ludzi gór  http://pza.org.pl/

Jak powstają lawiny?  http://wspinanie.pl/

Jak rozpoznać zagrożenie?  http://www.nieznanetatry.pl/