Czy i kiedy zacząć oszczędzać na emeryturę?

W kontekście emerytury wiele osób polega jedynie na ZUS, jednak jak pokazują prognozy, przez wzgląd na różne czynniki, wypłacane przez zakład świadczenia emerytalne z roku na rok będą spadać.

Prognozy ZUS

Malejąca emerytura będzie spowodowana m.in. czynnikami demograficznymi. Według prognozy EUROPOP 2013 liczebność całej populacji Polski spadnie z 38,5 mln w 2015 roku do poziomu 36,8 mln w 2035 roku i do 33,1 mln w 2060, przy czym istotnie zmieni się jej struktura wiekowa. Znacznie zmniejszy się populacja w wieku produkcyjnym, która w 2060 roku osiągnie poziom o blisko 6,7 mln osób niższy niż w roku 2015 - w 2040 roku będzie mniejsza niż w 2015 o 8,3%, a w 2060 już o 27,3%.

Podwyższenie wieku emerytalnego nie zapobiegnie też wzrostowi liczby osób w wieku poprodukcyjnym, które będą otrzymywać świadczenia emerytalne. Szacuje się, że w 2060 roku populacja w wieku poprodukcyjnym będzie liczyć w Polsce 3 mln osób więcej niż w roku 2015 – w 2040 roku będzie wyższa niż w 2015 o 14,7%, w 2050 o 31,5%, a w 2060 roku już o 42,4%¹ . 

Oznacza to, że w tym samym czasie coraz mniej osób będzie odprowadzać z wynagrodzeń składki emerytalne, a coraz więcej będzie uprawnionych do świadczeń emerytalnych. We wszystkich wariantach prognozy fundusz emerytalny będzie osiągać ujemne saldo roczne, co oznacza, że bieżące wpływy ze składek oraz wpływy z tzw. suwaka bezpieczeństwa kierowane do ZUS z Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) nie wystarczą do pokrycia wydatków na emerytury.

Prognozowana emerytura – czy warto oszczędzać na emeryturę?

Jaką część wynagrodzenia otrzymamy więc po przejściu na emeryturę? Informuje o tym stopa zastąpienia obliczana przez ZUS, czyli procent ostatniego wynagrodzenia, który otrzymamy na emeryturze. Obecnie stopa zastąpienia wynosi ok. 56%, ale już w 2040 roku może spaść poniżej 40%, a w 2060 nawet poniżej 30%². Warto więc odłożyć w czasie zakup produktów czy usług, które nie są niezbędne, a zaoszczędzone w ten sposób fundusze przeznaczyć na zabezpieczenia swojej przyszłości. Dzięki temu, gdy wejdziemy w wiek emerytalny, nadal będziemy mogli w pełni korzystać z życia.

Kiedy i jak zacząć oszczędzać na emeryturę?

Oszczędności odkładane na emeryturę nie muszą być od razu dużymi kwotami, najistotniejsza jest dyscyplina, regularność i efektywna strategia gromadzenia środków na emeryturę. Istnieje wiele sposobów, by skutecznie gromadzić dodatkowe środki na emeryturę – można założyć lokatę, kupić obligacje państwowe, samodzielnie inwestować pieniądze, dołączyć do Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK), Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE) lub polegać na rzetelnej wiedzy ekspertów i dedykowanych jednostek oferujących takie produkty jak Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) czy Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) – tylko kiedy zacząć?

Im wcześniej przyjmiemy strategię oszczędzania na emeryturę dostosowaną do naszych potrzeb i możliwości, tym większa szansa, że mniejszym kosztem uda nam się utrzymać dotychczasowy poziom życia. Zaczynając odkładać środki na emeryturę w młodym wieku, możemy przeznaczać na ten cel nawet drobne sumy, które nie mają większego wpływu na nasz bieżący budżet domowy oraz wykorzystać zjawisko procenta składanego. Jak to działa?

Wielkość nominalna odsetek z inwestycji, czyli stopa zwrotu jest zależna od jej początkowej wartości. Zysk, który osiągniemy po pierwszym i każdym kolejnym okresie inwestycji, a zainwestujemy go ponownie, zwiększając tym samym bazową kwotę naszych inwestycji, zwiększy sumę pieniędzy „pracujących” na swoją wartość. Dzięki temu uzyskamy większe odsetki – procent będzie liczony już nie tylko od naszych wpłat, ale też wypracowanych odsetek. Tym sposobem mniejszym kosztem uzyskamy większą kwotę oszczędności. Na tych zasadach oparte jest IKZE, prowadzone przez Dobrowolny Fundusz Emerytalny PZU.

Jak oszczędzać na emeryturę z IKZE, a przy okazji czerpać dodatkowe korzyści?

IKZE to konto, dzięki któremu nie tylko z łatwością odłożymy dowolne środki w długiej perspektywie, lecz także umożliwimy ich reinwestowanie. Podstawowym celem funduszu obsługiwanego przez profesjonalistów, w tym zespół inwestycyjny jest osiąganie maksymalnych zysków z inwestycji posiadacza IKZE dokonywanych głównie poprzez zakup akcji notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie oraz obligacji Skarbu Państwa i przedsiębiorstw. Fundusz zachowuje możliwie najwyższy poziom bezpieczeństwa tych inwestycji, jednak należy pamiętać, że wiążą się one z naturalnym ryzykiem. Razem z kalkulatorem emerytalnym zamieszczonym na stronie pzu.pl z łatwością sprawdzisz wysokość prognozowanej wartości środków, które masz szansę zgromadzić na IKZE.

Jaką kwotę oszczędności można odkładać na IKZE? Poziom ten wyznaczany jest co roku względem średniego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego na dany rok. W 2021 roku osoby fizyczne mogą wpłacić na IKZE 1,2-krotność przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, czyli 6 310,80 zł. Osoby prowadzące pozarolniczą działalność zaś 1,8-krotność, czyli 9 466,20 zł. Dla wielu największą korzyścią jest jednak coroczna ulga podatkowa, którą nabywamy w zamian za wpłaty na IKZE w danym roku. Już na koniec okresu rozliczeniowego możemy je odliczyć od podstawy naszego opodatkowania. A jakie to są kwoty? Dla limitu 1,2, gdzie roczna maksymalna kwota wpłat wynosi 6 310,80 zł w 2021 roku oraz w zależności od indywidualnej sytuacji podatkowej, możemy uzyskać ulgę w wysokości:

• 2 019,46 zł – przy dochodzie opodatkowanym według stawki 32%
• 1 072,84 zł – przy dochodzie opodatkowanym według stawki 17%

Z kolei dla limitu 1,8, gdzie roczna maksymalna kwota wpłat wynosi 6 310,80 zł w 2021 roku oraz w zależności od indywidualnej sytuacji podatkowej, można uzyskać ulgę w wysokości:

• 3 029,18 zł – przy dochodzie opodatkowanym według stawki 32%
• 1 798,58 zł – przy dochodzie opodatkowanym według stawki 19%
• 1 609,25 zł – przy dochodzie opodatkowanym według stawki 17%

Przysługującą ulgę podatkową można następnie odebrać w formie zwrotu albo obniżenia należnych podatków i rozdysponować na dowolny cel. 

Inwestowanie oszczędności i przysługująca z tego tytułu ulga podatkowa to tylko część korzyści płynących z posiadania Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego. Ponad to, do końca listopada nowych i aktualnych posiadaczy IKZE w Dobrowolnym Funduszu Emerytalnym PZU (DFE PZU) obejmie promocja, dzięki której zostaną zwolnieni z opłaty od wpłat.

Szczegóły promocji w DFE PZU znajdziesz na stronie internetowej pzu.pl.
 

¹ Prognoza sytuacji finansowej (zus.pl)
² Stopa zastąpienia emerytury w ZUS w 2060 r. -– komentarz prof. Gertrudy Uścińskiej (businessinsider.com.pl)

Charakterystyka DFE PZU

Dobrowolny Fundusz Emerytalny PZU (DFE PZU) prowadzi indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego (IKZE). Oszczędzanie w DFE PZU jest formą inwestowania na przyszłą emeryturę i pozwala uzyskać bieżące korzyści podatkowe. 

Szczegółowe informacje na temat IKZE w DFE PZU, w tym opis ryzyka związanego z członkostwem w funduszu i ryzyka inwestycyjnego, informacje niezbędne do oceny inwestycji, koszty i opłaty oraz informacje dotyczące sytuacji finansowej funduszu, są zawarte w Prospekcie Informacyjnym DFE PZU dostępnym w oddziałach PZU, placówkach Banku Pekao S.A. oraz na stronie pzu.pl. 

Na ryzyko inwestycyjne składają się m.in.: 

1) ryzyko koniunktury gospodarczej (makroekonomiczne) – ryzyko wynikające z pogorszenia sytuacji gospodarczej w Polsce lub na świecie; 
2) ryzyko rynkowe – ryzyko spadku wartości aktywów wskutek zmian wyceny składników portfela inwestycyjnego; 
3) ryzyko specyficzne spółek – ryzyko działalności gospodarczej poszczególnych spółek, których udziały znajdują się w portfelu inwestycyjnym funduszu; 
4) ryzyko cen akcji – akcje stanowią największą część portfela, a zarazem ich ceny charakteryzują się największą zmiennością spośród instrumentów finansowych, w które może inwestować fundusz; 
5) ryzyko stopy procentowej – ryzyko zmian rynkowych poziomów rentowności instrumentów dłużnych (obligacji) i instrumentów rynku pieniężnego; 
6) ryzyko kredytowe – ryzyko spadku ceny instrumentu finansowego na skutek zmiany ratingu lub niewypłacalności emitenta; 
7) ryzyko walutowe – ryzyko związane ze spadkiem wartości aktywów funduszu w wyniku wahań kursów walutowych; 
8) ryzyko płynności – ryzyko spadku wartości aktywów związane z brakiem możliwości przeprowadzenia transakcji bez istotnego wpływu na zmianę ceny rynkowej instrumentu finansowego; 
9) ryzyko koncentracji – ryzyko nadmiernego (nieadekwatnego do płynności lub struktury benchmarku) zaangażowania aktywów w instrument, walutę, rynek lub sektor rynku; 
10) ryzyko rozliczenia – ryzyko spadku wartości aktywów funduszu w związku z niewywiązywaniem się drugiej strony transakcji ze swoich zobowiązań; 
11) ryzyko gwaranta - ryzyko nie wywiązania się w terminie ze zobowiązań gwaranta emisji instrumentów dłużnych nabytych do  portfela funduszu; 
12) ryzyko prawne – zmian prawa, które mogą negatywnie wpłynąć zarówno na działalność samego emitenta, na proces inwestowania oraz oczekiwane korzyści z inwestycji, jak również na oczekiwane skutki podatkowe uczestników Funduszu.

Aktualny Statut DFE PZU oraz Regulamin korzystania z usług świadczonych przez PTE PZU dostępne są na stronie pzu.pl/ikze.