12 maja 2025

Co robi bank, gdy nie spłacisz kredytu? Konsekwencje dla kredytobiorcy

Zaciągnięcie kredytu zawsze narzuca na kredytobiorcę określone zobowiązania – przede wszystkim te związane z opłacaniem rat kredytu na czas i zgodnie z określonymi w umowie wytycznymi. Zdarzają się przypadki, kiedy kredytobiorca z jakiegoś powodu nie jest w stanie tego zrobić. Na wypadek takiej sytuacji warto wiedzieć, co robi bank, gdy nie spłaci się kredytu i jakie konsekwencje może to powodować.

Spis treści: 

  1. Zaciągnięcie kredytu – jakie podstawowe obowiązki ma kredytobiorca? 
  2. Jak ograniczyć ryzyko opóźnień w spłacaniu rat kredytu? 
  3. Problem ze spłatą raty na czas – co zrobić? 
  4. Co robi bank, gdy nie spłacisz kredytu?
  5. Na początku wezwanie do zapłaty i karne odsetki 
  6. Wypowiedzenie umowy i sąd 
  7. Wpis do BIK 
  8. FAQ 
    • Co dzieje się w przypadku opóźnienia w spłacie raty kredytu? 
    • Czy bank może przekazać dane do BIK w przypadku zaległości? 
    • Czy istnieją sposoby uniknięcia negatywnych konsekwencji? 
     Czy bank może wypowiedzieć umowę kredytową? 
     

Zaciągnięcie kredytu – jakie podstawowe obowiązki ma kredytobiorca? 

Każde wzięcie kredytu – nieważne czy gotówkowego, czy hipotecznego – nakłada na kredytobiorcę obowiązki określone w umowie. Podstawą jest terminowe spłacanie rat. Większość Polaków, którzy zaciągnęli kredyty, wywiązuje się tego obowiązku. Jednak zdarzają się pewne odstępstwa. Jak podaje Związek Banków Polskich, zaległość w spłacie rat mieszkaniowych po upływie określonego w umowie terminu od 31 do 90 dni dotyczy zaledwie 0,7% posiadaczy kredytów. Jednak jeśli spojrzy się na odsetek osób mających opóźnienia w spłacie powyżej 90 dni – będzie to już 10%. 

Przyczyny tego mogą być różne, ale najczęściej dotyczą sytuacji losowych, które stanowią duże obciążenie finansowe dla kredytobiorcy. Gdy brakuje ci środków na kolejną ratę, pojawia się pytanie: co robi bank, gdy nie spłacisz kredytu? W takiej sytuacji trzeba przygotować się na pewne procedury określane przez kredytodawcę. 

Na szczęście istnieją też sposoby, które pozwalają zmniejszyć ryzyko omawianego problemu. Przed decyzją o zaciągnięciu kredytu, warto się z nimi zapoznać, by później być z płatnościami na bieżąco. 
 

Jak ograniczyć ryzyko opóźnień w spłacaniu rat kredytu? 

Każdy kredyt to bardzo poważna decyzja, dlatego powinna być podejmowana racjonalnie i przemyślanie, a także warto ją poprzedzić właściwym przygotowaniem, by później nie natknąć się na niemiłe niespodzianki, które mogą przysporzyć niemałych trudności. Jedną z kwestii, z którą trzeba przemyśleć, jest wysokość raty – czy podoła się spłacie, nawet jeśli wydarzą się nieplanowane sytuacje takie jak choroba wymagająca kosztownego leczenia, konieczność wymiany samochodu lub sprzętów gospodarstwa domowego, nagły remont, czy spadek dochodów. 

Dla części osób planujących wzięcie kredytu decyzja o ustaleniu niższej raty może wydawać się gorszym pomysłem, ponieważ oznacza dłuższy okres spłaty, a co za tym idzie – większe koszty. Jednak ta opcja może okazać się świetnym zabezpieczeniem na wypadek problemów finansowych wynikających z nieprzewidzianych wydatków czy nagłego pogorszenia sytuacji materialnej. Warto pamiętać, że jeśli dysponuje się oszczędnościami, można dokonywać nadpłaty kredytu. 

Kolejnym ważnym krokiem, który z pewnością ograniczy potencjalne problemy, jakie mogłyby się pojawić w przypadku braku spłaty kredytu, jest skorzystanie z usług profesjonalisty, czyli eksperta finansowego. Taka osoba pomoże bezpiecznie przejść cały proces planowania i zaciągania kredytu, będzie doradcą w kwestii zdolności kredytowej, pozwoli ustalić ratę na rozsądnym poziomie, który będzie w zasięgu kredytobiorcy, a tym samym zapewni mu bezpieczeństwo. 
 

Problem ze spłatą raty na czas – co zrobić? 

Jak postępować, gdy wiesz, że nie uregulujesz należności dla banku zgodnie z terminem ustalonym w umowie? Jak ograniczyć konsekwencje wynikające z braku spłacania kredytu?

  • Przede wszystkim liczy się czas. Nie warto czekać na ostatnią chwilę i odkładać poinformowania banku o pogarszającym się stanie finansów. Jeśli twoja sytuacja materialna jest niestabilna lub pogarsza się, warto od razu poinformować bak o tym i przedstawić obawy związane z nadchodzącymi płatnościami. 
  • Pomocna będzie po raz kolejny porada eksperta, który przeanalizuje dokładnie indywidualną sytuację kredytobiorcy, a następnie przygotuje i przedstawi najlepsze możliwe rozwiązania. 
  • Po konsultacji ze specjalistą, a także przekazaniu bankowi informacji o problemach z dalszymi spłatami rat na warunkach określonych w umowie, może się okazać, że istnieją sposoby na wybrnięcie z tej trudnej sytuacji bez narażania się na bankowe procedury, które są wszczynane w razie niespłacania kredytu. Ta mogą być na przykład wakacje kredytowe, możliwość odroczenia spłaty następnej raty lub obniżenie jej wysokości. 
  • Kolejną przydatną opcją na wypadek pogorszenia się sytuacji finansowej, a w konsekwencji niemożności spłacenia kredytu, może być odpowiednie ubezpieczenie, na przykład na wypadek utraty pracy. Takie świadczenie spowoduje, że po utracie zatrudnienia, ubezpieczyciel będzie regulować zobowiązania. 
  • Następnym rozwiązaniem jest kredyt konsolidacyjny. Osoby, które mają więcej zobowiązań kredytowych, mogą połączyć je w jedno, tworząc tak zwaną konsolidację, która jest wygodniejsza do spłaty. 
  • Jak widać, jest wiele metod na to, by ułatwić sobie spłatę kredytu, ale najważniejszy jest czas. Dlatego zawsze w razie jakichkolwiek obaw, najlepiej jest o nich poinformować bank i od razu poprosić o pomoc eksperta. Jeśli termin spłaty zostanie przekroczony, trzeba przygotować się na konsekwencje ze strony banku. 
     

Co robi bank, gdy nie spłacisz kredytu?

Jeśli termin spłaty został już przekroczony, bank może żądać regulacji należności bez wskazanych wyżej opcji dla kredytobiorcy – a więc bez możliwości zmniejszenia wysokości lub odsunięcia płatności w czasie. 

Co jeszcze robi bank, gdy nie spłacisz kredytu? Procedury, jakie mogą zostać zastosowane wobec kredytobiorcy zalegającego z płatnościami, będą różnić się w zależności od tego, gdzie ma zobowiązania. Jednak istnieje kilka stałych praktyk stosowanych przez wszystkie banki. 
 

Na początku wezwanie do zapłaty i karne odsetki 

Uwaga: Pierwszym krokiem podejmowanym przez bank zazwyczaj kilka dni po upływie terminu spłaty (chociaż niektóre instytucje reagują szybciej, bo nawet kolejnego dnia), jest wysłanie wezwania do zapłaty. Może to odbyć się za pomocą wiadomości sms lub telefonicznie. Wezwanie może zostać przekazane także w papierowej formie pisemnej. Pamiętaj, że brak terminowych spłat to też dodatkowe koszty. Bank może narzucić karne odsetki za każdy dzień opóźnienia. 

Wypowiedzenie umowy i sąd 

Jeśli po upływie kilku dni od upomnienia kredytobiorca nadal nie uregulował zaległych płatności, bank rozpoczyna procedurę windykacyjną. Będzie naliczał karne odsetki i wysyłał kolejne ponaglenia do spłaty. 

Jeśli opóźnienie w spłacie wyniesie ponad 30 dni, bank wyśle ostateczne wezwanie, w którym poinformuje, że może wypowiedzieć umowę i skierować sprawę do sądu. Po upływie 60 dni zapowiedź ta jest realizowana.  

W przypadku wypowiedzenia umowy, jeśli kredytobiorca nie reaguje na wezwania do spłaty, bank może jej dokonać, koniecznie podając powód takiej decyzji. Najczęściej termin wypowiedzenia to 30 dni, jednak jeśli istnieje ryzyko upadłości kredytobiorcy, termin ten może być krótszy i wynosić jedynie 7 dni. 

Kolejny etap to skierowanie sprawy do sądu. Do tej sytuacji dochodzi zazwyczaj po kilku nieuregulowanych ratach i braku odzewu na ponaglenia do zapłaty. Wówczas kredytobiorca otrzymuje sądowe wezwanie, a na spłatę raty ma 14 dni. Jeśli do niej nie dojdzie, będzie miała miejsce egzekucja komornicza. Oznacza ona zajęcie kont bankowych, a także świadczeń czy wynagrodzenia. Zatem komornik zajmuje majątek, za pomocą którego może zostać uregulowane zaległe zobowiązanie.
 

Wpis do BIK 

BIK, czyli Biuro Informacji Kredytowej, to baza informacji na temat zaciąganych kredytów, terminów spłat i ewentualnych opóźnień. Negatywny wpis do BIK-u może być problemem na przyszłość, dlatego że bank dokładnie analizuje historię kredytową osoby, która chce wziąć kredyt bądź pożyczkę, na podstawie zebranych danych przez BIK.  
 

FAQ 

Co dzieje się w przypadku opóźnienia w spłacie raty kredytu? 

Bank najpierw wysyła monity i wezwania do zapłaty, przypominając o zaległościach. Mogą być to wiadomości e-mail, SMS-y, listy lub rozmowy telefoniczne. Na tym etapie naliczane są również odsetki karne za opóźnienia oraz ewentualne opłaty za wysyłane powiadomienia. Jeśli zaległości nie zostaną uregulowane, bank może podjąć kolejne kroki, takie jak wypowiedzenie umowy kredytowej i dochodzenie należności na drodze prawnej​. 
 

Czy bank może przekazać dane do BIK w przypadku zaległości? 

Tak, informacje o opóźnieniach w spłacie są przekazywane do Biura Informacji Kredytowej (BIK), a to negatywnie wpływa na historię kredytową. Dane są widoczne dla instytucji finansowych i mogą utrudnić zaciągnięcie nowych zobowiązań w przyszłości. Nawet po uregulowaniu długu wpisy mogą być widoczne przez kilka lat​. 
 

Czy istnieją sposoby uniknięcia negatywnych konsekwencji? 

W przypadku problemów finansowych ważne jest szybkie działanie. Można skontaktować się z bankiem i negocjować zmianę harmonogramu spłat, odroczenie rat lub restrukturyzację kredytu. Banki często oferują takie rozwiązania, aby pomóc klientom uniknąć poważniejszych konsekwencji​. 
 

Czy bank może wypowiedzieć umowę kredytową? 

Bank ma prawo rozwiązać umowę kredytową, jeśli zaległości w spłacie przekroczą określony w umowie czas. Po jej wypowiedzeniu bank najczęściej rozpoczyna procedurę windykacyjną lub kieruje sprawę do sądu​. 

 

Źródła

https://www.zbp.pl/getmedia/bacdcef2-58cc-4707-93e0-bec6e94d5cbf/Ainfokredyt_raport_20231113