Poradnik pracy sezonowej
Sezonowy rynek pracy od lat ratuje budżety setek tysięcy Polaków. Eksperci szacują, że nawet 90 proc. ofert zostaje jednak w szarej strefie, dlatego trudno tu podać dokładne liczby. Niezmiennie od lat w czerwcu i lipcu wyraźnie zmniejsza się bezrobocie. Praca sezonowa najczęściej polega na zbieraniu owoców, pracy w hotelach czy restauracjach w miejscowościach turystycznych, w handlu czy w budownictwie. Można też znaleźć oferty pracy biurowej, bo wiele firm potrzebuje wsparcia na okres wakacyjnych urlopów.
Pracownik sezonowy
Według unijnego prawa pracownikiem sezonowym jest osoba, która wykonuje pracę najemną na terenie innego państwa członkowskiego przez okres nie dłuższy niż 8 miesięcy. Taka praca powinna mieć charakter zależny od pór roku i powtarzać się każdego roku.
Polski Kodeks pracy nie zawiera definicji pracy sezonowej. Przyjmuje się, że okres obowiązywania umowy powinien być ściśle związany z długością sezonu. Istotne jest to, że do tego typu zatrudnienia stosuje się te same przepisy Kodeksu Pracy, co w stosunku do każdego innego pracownika. Nie warto podejmować pracy na czarno. Choć w wielu wypadkach oferty mogą być kuszące, to tracimy wówczas możliwość legalnego dochodzenia swoich praw.
Wybór oferty
Najlepszym sposobem na znalezienie bezpiecznej pracy sezonowej jest skorzystanie z ofert agencji pracy tymczasowej. Korzystaj jednak tylko z pośrednictwa takich agencji, które posiadają aktualny wpis w Krajowym Rejestrze Agencji Zatrudnienia. Masz wówczas gwarancję, że działają legalnie i mogą świadczyć usługi w zakresie pracy sezonowej. Wpis sprawdzisz pod adresem www.kraz.praca.gov.pl.
Warto przeglądać oferty w Urzędach Pracy, gdzie również zagraniczni pracodawcy zgłaszają zapotrzebowanie na polskich pracowników. Wiele ogłoszeń znajdziesz w serwisach internetowych, np. www.pracuj.pl.
Jeśli odpowiadasz na indywidualne oferty w prasie lub ogłoszenia zamieszczane przez pracodawców, np. na lokalnych targach, tablicach ogłoszeń, w sklepach, zawsze przeprowadź tzw. wywiad środowiskowy. Poszukaj dodatkowych informacji o pracodawcy, popytaj ludzi. Odrzuć od razu ogłoszenia, w których oprócz telefonu kontaktowego nie ma żadnych informacji o oferowanej pracy.
Umowa to podstawa!
Nie podejmuj się pracy bez umowy, chyba że chcesz ponieść spore ryzyko. To dokument, który jest gwarantem twoich praw i obowiązków. Bez niego nie możesz dochodzić swoich roszczeń przed sądem w razie kłopotów, wypadku w pracy, niewypłacenia wynagrodzenia, itp. Agencje pracy tymczasowej zatrudniają pracowników na podstawie umowy o pracę na czas określony. W wielu przypadkach, jeżeli praca sezonowa nie ma cech stosunku pracy, możliwe jest zawieranie umów cywilnoprawnych (umowy zlecenia lub umowy o dzieło).
Dajemy radę: Dokładnie zapoznaj się z umową! Zwróć szczególną uwagę na wysokość wynagrodzenia, zasady wykonywanej pracy, zakres własnej odpowiedzialności i obowiązki pracodawcy. Czasami w umowach zawarte są klauzule o karach umownych (np. potrąceniu z wynagrodzenia) w przypadku odstąpienia od wykonywania umowy lub odpowiedzialności finansowej pracownika za powierzone mienie. Wypłata końcowa może być też obniżona, np. o koszty zakwaterowania, szkolenia lub transportu. Warto być tego świadomym! Jeśli czegoś nie rozumiesz, sprawdź i dopytaj, zanim podpiszesz umowę!
Uwaga! Pośrednik pracy nie może obciążyć Cię kosztami rekrutacji, nie może żądać żadnej kaucji ani przedpłat.
Przed decyzją o przyjęciu danej oferty warto zorientować się w stawkach, jakie obowiązują na rynku.
Bezpieczeństwo
Praca, której się podejmujemy musi być zajęciem bezpiecznym. Zakres ubezpieczenia pracownika zależy od tego, gdzie wykonuje pracę oraz od charakteru umowy.
Jeśli znajdziesz sezonowe zatrudnienie w Polsce i podpiszesz umowę o pracę na czas określony, podlegasz obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnym. Nie ma tu żadnych różnic pomiędzy ubezpieczeniem pracownika tymczasowego (a takim jest również pracownik sezonowy) a pracownika własnego zatrudnionego na umowę o pracę.
Praca w kraju na umowę zlecenie lub o dzieło podlega przepisom regulującym umowy cywilno-prawne. Składki ZUS są odprowadzane od umów zlecenia.
W przypadku pracy za granicą, sprawdź warunki ubezpieczenia w kraju wykonywania pracy, wypytaj pośrednika (agencję pracy) o wszystkie, nawet błahe sprawy.
Przed wyjazdem koniecznie zaopatrz się w kartę EKUZ, która uprawnia do uzyskania świadczeń zdrowotnych na terenie Unii Europejskiej. Taką kartę można otrzymać składając odpowiedni wniosek w oddziale NFZ. Pamiętaj jednak, że EKUZ nie daje kompleksowej ochrony i nie obejmuje wielu kosztów związanych z ewentualnym leczeniem za granicą. Koszty te są różne w zależności od państwa, w którym przebywamy.
Warto pomyśleć więc o dodatkowym ubezpieczeniu, które zapewni Ci pomoc w razie nagłego zdarzenia. Osobom, które wyjeżdżają na wypoczynek lub do pracy, PZU oferuje ubezpieczenie Wojażer – PZU Pomoc w Podróży. Trzeba jednak koniecznie zgłosić ubezpieczycielowi cel naszej podróży, to da gwarancję indywidualnego dopasowania polisy do naszych potrzeb.
Źródła
Praca za granicą – gdzie zarobimy najwięcej? http://praca.gratka.pl/
Co musisz wiedzieć o pracy sezonowej? http://www.praca.pl/
Oto topowe prace wakacyjne http://www.pulshr.pl/
Z jakich praw korzysta pracownik tymczasowy? http://zielonalinia.gov.pl/