Depresja – mit czy choroba XXI wieku?
Depresja znajduje się na czwartym – po bólach kręgosłupa, anemii i chorobach płuc – miejscu wśród najbardziej powszechnych chorób. Do 2020 r. wysunie się na drugą pozycję, a do 2030 r. na pierwsze miejsce (wg. ekspertyz WHO).
Najczęściej jest diagnozowana u osób w wieku 20-40 lat. Statystyki wskazują, że cierpi na nią dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn. Niestety tylko co trzeci Polak z objawami depresji decyduje się na leczenie. Zmieńmy to, bo depresja jest chorobą śmiertelną. To druga najczęściej występująca przyczyna niepełnosprawności i utraty zdrowia oraz główny czynnik ponad 128 tys. samobójstw, do których corocznie dochodzi w Europejskim Regionie WHO.
To ciężka i przewlekła choroba, mająca tendencje do nawrotów. Sama nie ustąpi. Wymaga indywidualnie dobranej i systematycznie prowadzonej terapii.
Jak rozpoznać depresję u bliskiej osoby?
Jeżeli podejrzewasz, że bliska Ci osoba cierpi na depresję, rozpocznij obserwację. Często pytaj jak się czuje, słuchaj tego, co mówi i na tej podstawie kontroluj sytuację. Zwracaj uwagę na zachowanie, a dokładnie – wahania i spadki nastroju. Chora osoba może być rozdrażniona, poirytowana sytuacjami, które kiedyś obróciłaby w żart. Osoba z zaburzeniami depresyjnymi często ma kłopoty ze snem. Dobrze zasypia, ale budzi się w środku nocy z powodu koszmarów.
Typowe objawy depresji wskazywane przez WHO
Dajemy radę: Pamiętaj, że kryteria WHO mają charakter pomocniczy, ostateczną diagnozę postawić może tylko lekarz.
Jakie mogą być przyczyny depresji?
Depresja może być uwarunkowana biologicznie (depresja endogenna, organiczna albo jednobiegunowa) lub psychologicznie (depresja egzogenna, reaktywna).
Depresja endogenna wynika z zaburzeń produkcji neuroprzekaźników, takich jak serotonina czy noradrenalina. Ważne w depresji są także czynniki genetyczne. Co prawda nie są odpowiedzialne za jej rozwój, ale mogą przyczynić się do łatwiejszego popadania w nią.
Natomiast depresja egzogenna jest związana z wystąpieniem stresującego wydarzenia życiowego, np. śmierć małżonka, rozwód, choroba. Zaburzenia depresyjne występują bardzo często równocześnie z chorobami somatycznymi, takimi jak m.in. nadciśnienie, cukrzyca i praktycznie wszystkie choroby neurologiczne.
Przyczyny depresji często są mieszane, np. w przypadku depresji poporodowej, w której rolę odgrywają zarówno czynniki psychiczne, jak i zaburzenia hormonalne.
Dajemy radę: Depresja jest wyleczalna w każdym wieku – najważniejsze to odpowiednie, szybko podjęte leczenie i wsparcie bliskich.