Depresja – mit czy choroba XXI wieku?

Depresja znajduje się na czwartym – po bólach kręgosłupa, anemii i chorobach płuc – miejscu wśród najbardziej powszechnych chorób. Do 2020 r. wysunie się na drugą pozycję, a do 2030 r. na pierwsze miejsce (wg. ekspertyz WHO).

Najczęściej jest diagnozowana u osób w wieku 20-40 lat. Statystyki wskazują, że cierpi na nią dwa razy więcej kobiet niż mężczyzn. Niestety tylko co trzeci Polak z objawami depresji decyduje się na leczenie. Zmieńmy to, bo depresja jest chorobą śmiertelną. To druga najczęściej występująca przyczyna niepełnosprawności i utraty zdrowia oraz główny czynnik ponad 128 tys. samobójstw, do których corocznie dochodzi w Europejskim Regionie WHO.

To ciężka i przewlekła choroba, mająca tendencje do nawrotów. Sama nie ustąpi. Wymaga indywidualnie dobranej i systematycznie prowadzonej terapii. 

​Jak rozpoznać depresję u bliskiej osoby?

Jeżeli podejrzewasz, że bliska Ci osoba cierpi na depresję, rozpocznij obserwację. Często pytaj jak się czuje, słuchaj tego, co mówi i na tej podstawie kontroluj sytuację. Zwracaj uwagę na zachowanie, a dokładnie – wahania i spadki nastroju. Chora osoba może być rozdrażniona, poirytowana sytuacjami, które kiedyś obróciłaby w żart. Osoba z zaburzeniami depresyjnymi często ma kłopoty ze snem. Dobrze zasypia, ale budzi się w środku nocy z powodu koszmarów.

Typowe objawy depresji wskazywane przez WHO

​Jakie mogą być przyczyny depresji?

Depresja może być uwarunkowana biologicznie (depresja endogenna, organiczna albo jednobiegunowa) lub psychologicznie (depresja egzogenna, reaktywna).

Depresja endogenna wynika z zaburzeń produkcji neuroprzekaźników, takich jak serotonina czy noradrenalina. Ważne w depresji są także czynniki genetyczne. Co prawda nie są odpowiedzialne za jej rozwój, ale mogą przyczynić się do łatwiejszego popadania w nią. 

Natomiast depresja egzogenna jest związana z wystąpieniem stresującego wydarzenia życiowego, np. śmierć małżonka, rozwód, choroba. Zaburzenia depresyjne występują bardzo często równocześnie z chorobami somatycznymi, takimi jak m.in. nadciśnienie, cukrzyca i praktycznie wszystkie choroby neurologiczne.

Przyczyny depresji często są mieszane, np. w przypadku depresji poporodowej, w której rolę odgrywają zarówno czynniki psychiczne, jak i zaburzenia hormonalne.